Mollen Een halve eeuw wroeten

De Engelsen zijn goed in het maken en uitgeven van boeken over zoogdieren (als het even kan in een serie). Zo verschenen er over de mol ( Talpa europaea) maar liefst drie boeken: in 1960 ‘The Life of the Mole (Talpa europaea L.)’ (Godfrey & Crowcroft (G&C)), in 1971 ‘The Mole’ (Mellanby (KM)) (in de New Naturalist serie) en in 1990 'The Natural History of Moles’ (Gormàn & Stone (G&S)) (in Christopher Helm Mammal Series). Daar ik me in de jaren zestig uitvoerig met de mol had bezig gehouden (Haeck, 1969), is het te begrijpen dat ik wel benieuwd was wat er voor nieuws in dit laatste boek te vinden zou zijn. Kort na het droogvallen van oostelijk Flevoland in 1957 begon ik met een beschrijving van de kolonisatie van de mol in het ‘nieuwe land’: de Noordoostpolder was toen nog lang niet geheel door de mol bevolkt. Die kolonisatie ging als volgt: eerst op de dijken, met een uitbreiding van twee tot drie kilometer per jaar; daarna via de bermen van kanalen, sloten en wegen de polder in, waarbij geleidelijk het tussenliggende gebied werd opgevuld. Om dit patroon te verklaren was het nodig meer te weten te komen over verschillende facetten van de levenswijze van de mol; met name over het territoriumgedrag en de wijze waarop het voedsel verkregen wordt. En dus verscheen het boek van Godfrey & Crowcroft voor mij precies op tijd. Het boek van Mellanby verscheen eigenlijk ook precies op tijd, omdat het mijn resultaten nog kon meenemen. Een aardige opmerking van Mellanby is, dat de mol oorspronkelijk in loofbos thuis hoort en met groot succes door de mens gemaakte graslanden heeft veroverd. Mellanby was dan ook directeur van Monk’s Wood Experimental Station (vergelijkbaar met Alterra in Nederland) en hij deed zijn mollenonderzoek als liefhebberij in het eeuwenoude bosreservaat Monk’s Wood. En het aardige van het boek van Gorman & Stone is, dat er veel informatie in staat over andere mollensoorten en desmans, en dat ze mijn ‘boekje’ zo grondig hebben gelezen.